کتاب صوتی افطار در کلیسا

کتاب صوتی افطار در کلیسا جلد نهم از مجموعۀ سرگذشت استعمار

ابریشم، فرش و صنایع دستی جاذبه‌هایی بودند که از قرن‌ها پیش تجار غربی را به ایران می‌کشاندند، اما گسترش استعمار اروپایی وضعیت کشورمان را مانند بسیاری از سرزمین‌های دیگر تغییر داد. آیا می‌دانید اولین حضور رسمی این سودجویان چه زمانی اتفاق افتاد؟ آیا حاکمان زیرک کشورهایی مثل پرتغال، اسپانیا و انگلیس باز هم تجارت را به‌عنوان بهانه‌ی ورودشان برگزیدند؟ مهدی میرکیایی با بیان حقایقی که آن‌ها را در کتاب صوتی سرگذشت استعمار – جلد نهم: افطار در کلیسا می‌شنوید، شما را شگفت‌زده می‌کند!

پرتغالی‌ها اولین افرادی بودند که در گروه‌های بزرگ و با هدف کسب سود وارد ایران شدند. آن‌ها در جستجوهایشان برای یافتن هند، به جزایر خلیج فارس برخوردند. تجار دیگر کشورهای اروپایی هم با عبور از سرزمین امپراطوری عثمانی در شمال کشور، برای تجارت وارد تبریز شدند. ایران در این بازه زمانی توسط صفویان اداره می‌شد، سلسله‌ای که تمام توانش را برای ایجاد حکومتی شیعی به کار گرفته و البته اولین قدرت متمرکز را پس از سال‌ها پایه گذاشته بود.

شاه اسماعیل صفوی حضور پرتغالی‌ها را به شرط دریافت خراج پذیرفت و درخواست حاکمان اروپایی را برای تجارت رد کرد. او هیچ علاقه‌ای به تجارت با کفار خارجی نداشت و تا زمانی که مهاجران کشور پرتغال خراج سنگین را پرداخت می‌کردند چه دلیلی برای ارتباط بیشتر وجود داشت؟ اما حمله سلطان سلیم عثمانی به کشور، نظر او را تغییر داد. پس شاه اسماعیل که اتحاد با اروپایی‌ها را بهترین راه مقاومت می‌دید، تصمیمات بزرگی اتخاذ کرد.

مهدی میرکیایی، نویسندۀ کتاب صوتی سرگذشت استعمار – جلد نهم: افطار در کلیسا با جزئیات شرح می‌دهد این شاه صفوی در قبال همکاری در زمان حمله نیروهای عثمانی، جزیره هرمز را به پرتغالی‌ها واگذار کرد و مسیر را برای تجارت اروپاییان باز گذاشت. اما پس از گذشت زمان و امضای قرارداد صبح با سلطان قدرتمند همسایه، حاکمان صفوی دیگر دلیلی برای باز کردن مرزها به روی غربی‌های مسیحی نداشتند. استعمارگران اروپایی چاره را در ایجاد فاصله بین سنی و شیعه دیدند؛ چراکه اتحاد میان این دو کشور مسلمان می‌توانست به تهدیدی قوی برای اروپا تبدیل شود و باید هرچه زودتر جلوی آن را می‌گرفتند… .