کتاب صوتی انسان در جست و جوی معنا

کتاب انسان در جستجوی معنا، نوشتۀ ویکتور فرانکل، با گویندگی داوود حیدری به کوشش سماوا منتشر شده است. مشهور است که ناپلئون بناپارت کشورگشای مشهور فرانسوی گفته رنج‌کشیدن بیشتر از مردن جرأت می‌خواهد. او این شانس را نداشته که در دورۀ ما زندگی کند و امکان مطالعۀ «انسان در جست‌وجوی معنا» نوشتۀ ویکتور فرانکل را پیدا کند. فرانکل در کتاب خود تلاش می‌کند به ما بیاموزاند که انسان علاوه بر تحمل رنج این فرصت بزرگ را هم دارد که با همه دشواری‌ها امیدوارانه نه فقط زنده بماند، که زندگی کند. کتاب در سال 1946 برای اولین بار منتشر شده و با این‌که بیش از شش دهه از انتشارش می‌گذرد هنوز هم اثری پرطرفدار در سراسر جهان است. ویکتور فرانکل در کتاب صوتی انسان در جستجوی معنا، خاطرات تاثیرگذار و دردناک خود را در اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌ها تعریف می‌کند و از تلاش خود برای حفظ امید و یافتن معنا در آن شرایط سخت می‌گوید. گفتنی‌ست از این کتاب پرفروش و پرطرفدار به عنوان یکی از ده کتاب تاثیرگذار آمریکایی یاد می‌شود.

درباره کتاب صوتی انسان در جستجوی معنا

بین سال‌های 1942 تا 1945، نیروهای آلمان نازی ویکتور فرانکل را به خاطر یهودی بودن در اردوگاه‌های هولناک کار اجباری زندانی کردند. او در کتاب انسان در جستجوی معنا (Man’s Search for Meaning) وضعیت زندگی خود را در این برهه‌ی حساس و سخت توضیح می‌دهد و از اهمیت حفظ امید و روحیه می‌گوید.

از سوی دیگر او در مقام یک روانشناس و روانپزشک، براساس تجربیات شخصی خود، ضرورت جستجوی معنای زندگی را در دشوارترین شرایط برای‌تان شرح می‌دهد. درواقع فرانکل معتقد است که ما نمی‌توانیم از رنج دوری کنیم اما قادریم که چگونگی کنار آمدن با آن را انتخاب کنیم و معنایی جدید و امیدبخش بیابیم.

نویسنده در این اثر تلاش کرده تا خاطرات خود و سایر زندانیان را در اردوگاه‌های نازی‌ها روایت می‌کند و در پس آن‌ها مکتب فکری خود با نام «معنا درمانی یا لوگوتراپی» را به شما معرفی نماید.

کتاب صوتی انسان در جستجوی معنا به خوبی تلاش انسان برای زنده ماندن را به تصویر می‌کشد و سرچشمه‌ی قدرتی را به شما معرفی کند که فرانکل را سرپا نگه داشت. چرا که خود او در همان دوران والدین، برادر و همسر باردار خود را از دست داده بود و هیچ امیدی به زندگی کردن نداشت. سرانجام پس از پایان جنگ و آزاد شدن از دست آلمانی‌ها خاطرات و تجربیات خود را نوشت که ثمره‌ی آن شاهکاری است به یادماندنی.

همچنین یکی از نکات جذاب و تاثیرگذاری که با آن مواجه می‌شوید، آن است که در آخرین اردوگاهی که ویکتور زندانی بود، از هر بیست و هشت اسیر تنها یک نفر زنده می‌ماند؛ سایر افراد یا کشته می‌شدند یا خودکشی می‌کردند. او پس از تحقیقات بسیار به این واقعیت رسید که بازماندگان بهترین‌ها نبوده‌اند، بلکه افرادی بوده‌اند که به امید رسیدن به معنای زندگی تا انتهای جنگ زنده ماندند.

فرانکل در «انسان در جست‌وجوی معنا» سعی می‌کند تا با بیان دردهایش به خواننده بفهماند که چطور می‌توان زیر بار این حجم از رنج زنده ماند و معنا و امیدهای تازه‌ای برای زیستن پیدا کرد. او معتقد است هر انسانی باید یک دلیل برای زنده ماندن داشته باشد و بر پایۀ همین عقیده در کتاب تلاش می‌کند به ما نشان دهد چگونه در شرایط دشوار زندگی را با مفهوم تازه‌ای درک کرده است.

درباره ویکتور فرانکل

ویکتور فرانکل نویسنده، روانشناس و عصب شناس اتریشی متولد 26 مارس 1905 در شهر وین اتریش است. او در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمد که این دلیل کافی بود تا سال‌ها بعد در اردوگاه آشویتس زندانی شود. علاقه‌ی او به روانشناسی از همان کودکی در او شکل گرفت و بعد از اتمام تحصیلات دوره‌ی دبیرستان، ویکتور فرانکل به دانشگاه علوم پزشکی وین رفت و در آن‌جا مشغول مطالعه‌ی پزشکی شد و مدرک تخصصی خودش را در رشته‌ی روان‌پزشکی و عصب شناسی گرفت. تمرکز فرانکل در آن دوران بر موضوعاتی مانند افسردگی و خودکشی بود.

ویکتور فرانکل که از سال‌های دبیرستانش آغاز به نوشتن مقالاتی درباره‌ی روانشناسی و روانپزشکی کرده بود، در دوران دانشجویی به این عادت خود ادامه داد و به همین صورت بود که بیشتر از سی کتاب نوشت.

وی بین سال‌های 1930 و 1938 در بیمارستان روانی وین، رئیس بخش خودکشی زنان بود و بعد از حمله‌ی آلمان به اتریش در سال 1938، فرانکل کار خود را به عنوان عصب‌شناس و روانپزشک خصوصی آغاز کرد. ویکتور فرانکل یکی از معدود کسانی است که موفق به دریافت مدرک دکتری افتخاری از 120 دانشگاه جهان شده است.

ویکتور فرانکل در دوم سپتامبر 1997 در شهر وین اتریش درگذشت.

زندگی در اردوگاه کار اجباری

ویکتور فرانکل بین سال‌های 1942 تا 1945، یعنی پایان جنگ جهانی دوم در اردوگاه کار اجباری زندانی بود. او تجربیات خودش را در کتابی به نام انسان در جستجوی معنا نوشته است. ویکتور فرانکل تنها به یک دلیل به اردوگاه آشویتس برده شد و آن دلیل هم دین او، یعنی یهودیت بود. او درباره‌ی این تجربه می‌نویسد: «تنها دلیل امید به نجات یافتنم از اردوگاه کار اجباری، بازنویسی کتاب انسان در جست و جوی معنی بود.»

پایه‌گذاری مکتب لوگو تراپی یا معنا درمانی

تجربیات دکتر ویکتور فرانکل سبب شد که او بعد از اتمام جنگ جهانی دوم و نجات یافتن از اردوگاه آشویتس، روش درمانی جدیدی را با نام معنادرمانی یا لوگوتراپی معرفی کند. دکتر فرانکل زمانی که در اردوگاه بود این روش را روی زندانیان امتحان می‌کرد. اساس این روش این است که هر کسی باید معنایی را برای زندگی خود پیدا کند، این معنی باید در همه‌ی کارهای زندگی وجود داشته باشد تا فرد احساس پوچی و بیهودگی نکند. او معتقد است که انسان باید حتی برای کارهای خیلی کوچک هم معنی پیدا کند و اساس بداند که برای چه دارد این کار را انجام می‌دهد. فرانکل می‌گوید تنها معنی‌ای که برای نجات یافتن از اردوگاه آشویتس داشت، این بود که بتواند کتاب انسان در جستجوی معنا را بنویسد.

اختلاف دیدگاه ویکتور فرانکل با دیگران

ویکتور فرانکل در زمان جوانی با زیپموند فروید دیدار کرد و بسیار تحت تاثیر سخنان و آموزه‌های او بود. به مرور زمان نظریات فرانکل از نظریات سیگموند فروید، فیلسوف مشهور اتریشی فاصله گرفت و نزدیک به نظریات فیلسوف دیگری به نام آدلر شد.

نامه‌ای از ویکتور فرانکل به معلمان جهان

خبرگزاری میگنا، خبرگزاری تخصصی روانشناسی و بهداشت روان، در هفدهم آبان متن نامه‌ای را از زبان ویکتور فرانکل به معملمان جهان نوشته بود، منتشر کرد. متن این نامه به شرح زیر است:

کسی هستم که از یک اردوگاه اسیران جان سالم به در برده است. چشمانم چیزهایی دیده که چشم هیچ انسانی نباید می‌دیده:
اتاق‌های گازی را دیدم كه توسط بهترین و ماهرترین مهندسین ساختمان ساخته شده بودند!
بهترین و متخصص‌ترین پزشكانی را دیدم كه كودكان را به شكل ماهرانه‌ای مسموم می‌كردن!
نوزادانی که توسط آمپول‌های پرستارهایی مـُردند که بهترین پرستاران بودند، انسان‌هایی که توسط فارغ‌التحصیلان دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها سوزانده شدند!

به آموزش به این دلیل مَشکوکم!
چیزی که از شما می‌خواهم این است که:
برای انسان شدن دانش آموزان تلاش کنید و تلاش شما موجب تربیت «جانورانِ دانشمند» و «بیماران روانیِ ماهر» نشود.
خواندن، نوشتن، ریاضیات و… زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به انسان شدن کودکان کمک کنید و این كلید انسان بودن این كودكان در آینده می‌باشد.
پزشك شدن، مهندس شدن، متخصص شدن، كار سختی نیست و می‌شود با چند سال درس خوندن بهشون رسید و چه بسا امروز ما در جامعه هم پزشكان و هم مهندسین زیادی داریم.

اما بزرگترین ثروت ما انسانیت و اخلاق ما هست كه با هیچ مدركی قابل مقایسه نیست!

بیوگرافی راوی کتاب صوتی انسان در جستجوی معنا از زبان خودش

داوود حیدری متولد ساعت 7 صبح روز جمعه اول خرداد، از زمانی‌که خودم را شناختم به دنبال ناشناخته‌ها در عرصه‌ی هنر بودم.

سال 53 با راهنمایی زنده یاد استاد مهین دیهیم به رادیو آمدم و با راهنمایی‌های استاد حمید منوچهری تا به امروز همچنان در رادیو هستم.

سال 56 و 57 به بازی در سریال همه از یک خانواده به تلویزیون دعوت شدم.

اگرچه در تلویزیون و رادیو فعال بودم اما از علایق خودم غافل نشدم چرا که من احساس می‌کردم یک گم‌گشته یا گمشده‌ای دارم و تا به امروز به دنبال این گمشده آمدم. در خوشنویسی شاگرد استاد علی اکبر کاوه و استاد هاشم زمانیان بودم. رشته‌ی نقاشی را تا مقطع کارشناسی ادامه دادم و برنامه‌های مختلفی برای رادیو و تلویزیون ساختم و در نهایت در دوازدهمین جشنواره بین‌المللی رادیو به عنوان گوینده و برنامه ساز برتر انتخاب شدم. در مجموع به 14 لهجه، زبان و گویش آشنایی دارم و برنامه‌ی تلویزیونی‌ای ساختم به نام آقای ایرانی ، که راجع به آداب و رسوم شهرهای ایران بود.

من هنوز به دنبال ناشناخته‌های خود در عرصه‌ی هنر هستم و هنوز پیدایش نکردم.